Het is al weer een uitermate druk seizoen geweest. De honden raken alle vier in een mate van verzadiging. Dat heeft altijd twee kanten: minder ruimte om te letten op de bemoeizucht van de baas en meer kundigheid in het bemachtigen van alle geschoten wild.

Verminderde ruimte om te ‘luisteren’ naar wat ik wil, kan ik op twee manieren verbeteren: 1 – ik handel gedurende de gehele vooropleiding altijd jachthondslogisch en redelijk (begrijpelijk voor de hond) en 2 – tijdens de jacht geeft ik doordachte opdrachten (wat kan deze hond en wat is wenselijk), die tot zinnig resultaat leiden en dus door de hond begrepen en gewaardeerd worden. Dat levert mij ten slotte het meeste wild op.

Hiermee is zeker níet gezegd dat ik op enig moment mijn hond een plezier doe, dat krijgt geen respect.

Attent post-gedrag 

De winst voor een apporteur is het best te behalen in kalm en scherp attent gedrag van de hond aan de voet. Elke hond die aan de voet loopt – omdat hij nooit anders gewend is – die kan veel beter om zich heen kijken, de horizon afspeuren naar wat er gebeurt, de informatie uit alle geuren in zich opnemen en tenslotte zien of en waar iets valt. Dit is de absolute basis voor elke functionele apporteur. 

We zien steeds vaker dat hondenmensen blij zijn dat de hond een beetje bij en rond de baas blijven lopen… dat lijkt maatschappelijk gewenst gedrag, maar is totaal waardeloos voor een jachthond. Dat is kop aan de grond en niets zien, noch waarnemen wat er gebeurt.

Een apporteur moet attent zijn!!!

Resultaat 1

Het was de laatste twee dagen weer goed raak. Op tal van momenten blijkt de scherpe opmerkzaamheid van de honden. Ik beschrijf een kleine greep in de kortst mogelijke bewoordingen.

Ik sta in de linie op post tussen de geweren aan de kant van het bos; er gebeurt van alles wat normaal binnenkomt, maar als de drift is afgeblazen, zijn er altijd nog wel een paar plekken te verifiëren. Achter ons ligt een kale ruw bewerkte akker van ruim 600m diep en 300m breed, waarvan ik denk dat die nu leeg is; op een 40m naast ons begint het bos. Die bosrand verdient altijd aandacht van de honden, want daar vlucht gekwetst en ongekwetst wild graag. Ik stuur mijn jonge hond (3 jr) schuin naar achteren de bosrand in. Hij jaagt graag op het open veld, maar doet zoals gevraagd wordt. De bosrand ruikt goed. Hij jaagt met flinke snelheid, maar door hem niet te veel ruimte te hebben gegeven voor te veel razen begint het verstand goed in te dalen. Zijn neus is goed genoeg voor ‘een beetje’ snelheid. Al snel is hij 100m in de bosrand bezig en doet daar een patrijs op die over het veld wegvliegt. Ogenschijnlijk niet gekwetst, maar mijn hond achtervolgt. Nooit zal ik op zo’n moment ingrijpen! Nooit!!! 

Daarom begon ik te zeggen dat mijn honden vooral geleerd hebben beheerst op te letten, maar als hij denkt dat hij dit stuk moet binnen brengen dan mag ik hem daar vooral niet bij hinderen (met stompzinnige bemoeizucht). Hij gaat en gaat… richting dorp en ook de weg. Maar hij is niet dom en de zware, rulle akker zal hem niet aanmoedigen tot een domme aktie. De patrijs kan ik al lang niet meer zien en mijn tenen beginnen toch wel een beetje te krommen, ondanks mijn vertrouwen in mijn hond. Vlak voor het eerste huis en de weg zie ik nog net dat hij stopt, iets oppakt en zie dan niet meer dan een vlekje, dat mij vermoedelijk nadert.

Na een paar honderd meter (1/3 van de afstand) stopt hij: ziet kennelijk nog een gekwetste patrijs op het vlakke bouwland (te ver voor mijn zicht); ik volg op dat moment mijn andere hond die ook een patrijs uit de bosrand achtervolgt, maar tamelijk halfhartig. Die ziet echter direct wat er gebeurt en snelt de eerste hond te hulp. Dan gebeurt er wel wat niemand wil, want die tweede patrijs is nog goed ter been en vlucht, dus laat mijn jonge hond zijn patrijs los en achtervolgt de tweede. Vast! Inmiddels is ook de andere hond genaderd en ontfermt zich over de eerste, verre patrijs.

Dit levert twee aangeschoten patrijzen op die normaal niet binnen komen. Ja, mijn jonge hond had niet mogen wisselen, maar wat kon hij anders? Ik heb het zwijgend gade geslagen. Het zijn (bijna) de twee mooiste patrijzen van mijn dag.

Resultaat 2

Hoewel we bij voorkeur patrijzen over het vlakke bouwland proberen te bejagen (de grijze patrijs), wordt er nu een hoek van het bos uitgedreven, waar vooral roodpoot patrijzen zich ophouden. De geweren staan op het bouwland, dat vlak en overzichtelijk is, nu alle bieten en mais geoogst zijn en er pas net groenbemester is ingezaaid. Op de buitenhoek van het bos, houd ik de geweren en de fazanten en patrijzen in de gaten en sta daarom midden tussen twee geweren. Tijdens de drift kan ik het geschoten wild achter ons vlot en tijdig binnen halen en als de drift afgeblazen is, controleren mijn honden de rand van het bos voor de linie nog even, want wat boven de bomen is beschoten kan in het bos liggen. Mijn volwassen hond komt voor het bos uit, achter een goed vliegende patrijs, die hoog om de hoek heen draait en heel ver naar achteren vliegt. De gastheer ziet en en lacht om de ‘domheid’ van mijn hond om achter een goed vliegende patrijs aan te rennen. Ik weet het nooit zeker, maar heb geleerd mij met dit gedrag van mijn hond niet te bemoeien; de eerste dagen van het seizoen kunnen de honden nog iets overmoediger zijn, maar na enkele weken handelen ze verstandiger. De gastheer roept mij schaterlachend toe, dat mijn hond al vast naar huis gaat voor een frisdrankje.

Als hij nog met zijn vrienden staat te praten vraag ik toch even zijn aandacht, om te zien dat mijn hond wel met een patrijs in de bek terug komt. Ik hoef mijn krediet hier niet meer te verdienen, maar kon het toch niet laten er even de aandacht voor te vragen.

Toegegeven: mijn honden doen veel ervaring op en kunnen zodoende het onderscheid tussen gekwetst en gezond wild leren te ontwikkelen. Maar dat gaat niet zonder twee essentiële voorwaarden:

1 – altijd weer dat kalme, doch uiterst attente, basis gedrag aan de voet en dus ook op post; en

2 – als je hond op missie is, mag je je niet met zijn werk bemoeien !!!

Als het eerste niet goed is, kan dit grote werk nooit volgen!

Er is zeker geen omgekeerde volgorde; zonder solide basiswerk geen groot succes.

Auteur: Nel Barendregt

11 november 2024